Geometrik Nicelikler – Dikdörtgende Çevre Uzunluğu

NELER ÖĞRENECEĞİM?

“Dikdörtgende Çevre Uzunluğu: Çiftliğin Etrafındaki Çit” içeriği, 2024 Ortaokul Matematik Öğretim Programı’na uygun olarak hazırlanmıştır. Aydınoloji ©

MAT.5.4.1. Kenar uzunlukları doğal sayı olan bir dikdörtgenin çevre uzunluğu verildiğinde kenar uzunluklarını yorumlayabilme
a) Kenar uzunlukları doğal sayı olan bir dikdörtgenin çevre uzunluğu verildiğinde olası kenar uzunluklarını inceler.
b) Verilen çevre uzunluğuna sahip ve kenar uzunlukları doğal sayı olan dikdörtgen oluşturur.
c) Kenar uzunlukları doğal sayı olan farklı dikdörtgenlerin aynı çevre uzunluğuna sahip olabileceğini açıklar.

“Dikdörtgende Çevre Uzunluğu: Çiftliğin Etrafındaki Çit” konusunu öğrenirsem günlük yaşamıma faydası olacak mı?

Çevreyi bilmek; bir posteri, bir fotoğrafı çerçeveletirken, odanın duvarlarına tablo alırken veya bir bahçeye kaç metre çit gerekeceğini hesaplarken tam olarak ihtiyacın olan bilgidir! Bu sayede hesaplama yaparken hata yapma olasılığın düşer.

Başlıyoruz!

“Evin Etrafındaki Duvar” düğümüne hoş geldin!

Tüm düğümleri tamamladığında konuyu eksiksiz biçimde öğreneceksin. Burada bir şeklin “etrafında” ne kadar ip veya tel gerektiğini keşfedeceğiz.

Düşünelim: Bir tarlanın etrafını çitle çevirmek ya da bir fotoğrafın kenarına çerçeve takmak… İşte bunlar “Çevre Uzunluğu” ile ilgilidir.

Çevre, bir geometrik şeklin tüm kenarlarının uzunluklarının toplanması demektir. Kısacası, bir şeklin etrafını tam bir tur attığımızda yürüdüğümüz yoldur!

1. Düğüm – Deney Yapalım

Hadi hemen küçük bir deney yapalım! Aşağıdaki kutunun çevresini birlikte ölçelim. Bunun için ekranın sağ altında gördüğün “Cetveli Aç” butonuna basalım. Böylece sürükleyip döndürebileceğin bir cetvel oluşacak. Bunu kullanarak aşağıdaki kutunun ölçümlerini yapıp bulduğumuz değerleri seçelim.

[NM] buraya tıkla ve doldur cm, [ML] buraya tıkla ve doldur cm, [KL] buraya tıkla ve doldur cm ve [NK] buraya tıkla ve doldur cm olarak ölçüldü.

Son olarak bulduğumuz kenar uzunluklarını topladığımızda dikdörtgenin çevre uzunluğunu ölçmüş olacağız.

Dikdörtgenin çevre uzunluğu buraya tıkla ve doldur cm olarak bulunur.

2. Düğüm – Farklı Bir Durum

Bir deney daha yapalım! Yine cetveli kullanarak ölçelim ve bulduğumuz değerleri bir önceki etkinlikteki gibi kullanarak işlem yapalım.

[AB] buraya tıkla ve doldur cm, [BC] buraya tıkla ve doldur cm, [CD] buraya tıkla ve doldur cm ve [AD] buraya tıkla ve doldur cm olarak ölçüldü.

Son olarak bulduğumuz kenar uzunluklarını topladığımızda dikdörtgenin çevre uzunluğunu ölçmüş olacağız.

Dikdörtgenin çevre uzunluğu buraya tıkla ve doldur cm olarak bulunur.

3. Düğüm – Son Bir Soru

Son bir deney yapalım! Yine cetveli kullanarak ölçelim ve bulduğumuz değerleri bir önceki etkinlikteki gibi kullanarak işlem yapalım.

[PR] buraya tıkla ve doldur cm, [RS] buraya tıkla ve doldur cm, [ST] buraya tıkla ve doldur cm ve [TP] buraya tıkla ve doldur cm olarak ölçüldü.

Son olarak bulduğumuz kenar uzunluklarını topladığımızda dikdörtgenin çevre uzunluğunu ölçmüş olacağız.

Dikdörtgenin çevre uzunluğu buraya tıkla ve doldur cm olarak bulunur.

4. Düğüm – Gerçek Hayata Uyarlama

Öğrendiklerimizi gerçek hayatta nasıl uygulayacağımızı öğrenelim. Bunun için aşağıdaki malzemeler gerekli:

1. Defter
2. Cetvel

Defterimizin kenarlarını tek tek ölçüp bir kağıda yazalım ve ölçümlerimizi toplayalım. Elde ettiğimiz toplam değer defterimizin çevresidir.

5. Düğüm – Tersine Mühendislik

Şu ana kadar kenarları kullanarak çevreyi bulmayı öğrendik. Peki çevresini ve bir kenarını bildiğimiz bir dikdörtgenin bilinmeyen kenarını cetvel kullanmadan nasıl bulabiliriz?

Çevresi 14 cm ve kısa kenarı 3 cm olan aşağıdaki dikdörtgenin uzun kenarını cetvel kullanmadan nasıl buluruz?

Çok kolay! Dikdörtgenin çevre uzunluğundan bilinen uzunlukları çıkaralım.

14 cm – 3 cm – 3 cm = buraya tıkla ve doldur cm

Bulduğumuz bu değer uzun kenarların toplamı. Her iki uzun kenar birbirine eşit olduğuna göre 8’i 2’ye böleriz ve sonuca ulaşırız.

8 cm / 2 = buraya tıkla ve doldur cm buluruz. Bunu cetvelle ölçerek kontrol edebilirsin.

Bilim Sözü:

“Matematik, evrenin dili ve doğanın alfabesidir.” – Galileo Galilei

İçerik Sürümü: 1.0
Son Güncelleme: 21 Haziran 2025

Kaynakça

Aşağıda belirtilenler dışında; 3D çizimler, kaplama tasarımları, yapay zeka çalışmaları, sesler, mixing, mastering, animasyon, senaryo ve kodlama: aydınoloji

Akademik Kaynakça

Ortaokul Matematik Öğretim Programı (2024) T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. 2024 Müfredatı

• Van de Walle, J. A., Karp, K. S. ve Bay-Williams, J. M. (2012). İlkokul Ve Ortaokul Matematiği: Gelişimsel Yaklaşımla Öğretim. (S. Durmuş, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.

Kullanılan Yapay Zeka Sistemleri

Dil Denetimi: AU-GPT 4.5

Psikolojik Denetim: AU-GPT 4.5