Volkanizma – 3D Eğitsel Materyal

Son yaşanan depremin ardından Türkiye’de artırılması gereken jeoloji eğitimini destekleyici materyalleri hızlandırma kararı aldım. Bir süre yerkürenin davranışlarını konu alan materyalleri ve etkinlikleri bu sitede daha sık göreceksiniz.

Bu içerikte yerkürede meydana gelen hareketliğin büyük bölümünü oluşturan nedenlerden olan sıcak tabakalar konu alınmıştır. Amaç volkanizma etkinliğini görselleştirmektir.

Yanardağ modelinin içi yaklaşık 120ml hacminde bir kap şeklinde tasarlandı. Bu kap aşağıda anlattığım teknikte basılması şartı ile su geçirmez hale gelecektir. Kullanacağınız malzemeye göre ayrıca tavsiye edeceğim kimyasallarla çalışmaya uygundur.

Materyalin basımı oldukça kolay olup destek gerektirmez. Aşağıdaki ayarlarla basmanızı tavsiye ederim. Duvar kalınlığını standart olan 2’den 3’e yükseltmelisiniz çünkü sıvı geçirmezliği konusunda daha yetkin olması gerekiyor.

İç dolgusunu ise olabildiğince az yapmalısınız %3 yeterli olacaktır zira sıvı taşıyıcı alan ağrlığı taşıması için tabana yaslandı. Statik anlamda taşıma sorunu çıkmayacaktır ve bu basımı da kolaylaştırmaktadır.

Önerilen Yazdırma Tekniği

1. Kalite: 0.2mm – 0.3mm
2. Malzeme: Mazleme bilgisi için alt paragrafa bakınız.
3. Dolgu: %3 (ideal)
4. Duvar: 3 katmanlı.
5. Destek: Gerekmez.
6. Tabla yerleşimi: Hazırladığım pozisyonu değiştirmemelisiniz. Boyutu ihtiyacınıza göre ayarlayabilirsiniz. Hazırladığım şekilde basarsanız 19,1 x 19,1 ebatlarında bir materyal elde edeceksiniz.
7. Yaklaşık olarak 13 saatte üretilir ve belirttiğim ayarlarda destekle beraber 134 gram filament harcanacaktır.

Malzeme Seçimi (Önemli)

Bu materyalde kullanım şekli gereği malzeme seçimi önem kazanmaktadır. Bu materyali kullanarak volkan püskürmesini canlandırmak için üç farklı yöntem kullanabilirsiniz. Bu yöntemlerden ikisi PLA tipi plastiğe uygun değilir.

1. *Potasyum iyodür yöntemi: Bu yöntemde hidrojen peroksit içinde bulunan oksijenin açığa çıkarılarak ani hacim patlaması oluşturulur ve püskürme modellemesi sağlanır. Sıcaklık anlık olarak 100ºC’u geçer. Bu sıcaklık seviyesinde çalışmak istiyorsanız PLA kullanamazsınız materyaliniz ABS ya da nylon olmalıdır. ABS ve nylon yüksek sıcaklığa dayanıklıdır ancak üretim esnasında odada bulunmamalı, ev içinde üretmemelisiniz. ABS tipi filament petrol kökenli olup kanserojendir.
2. *Potasyum permanganat yöntemi: Potasyum iyodür yerine kullanılabilecek kimyasal. Sıcaklık artışı nedeniyle benzer problem devam edecektir.
3. Sodyum bikarbonat yöntemi: PLA tipi plastik ile çalışmak istiyorsanız sodyum bikarbonat en mantıklı ve güvenli yöntemidir. KI’de olduğu gibi güçlü bir püskürme olmasa da konunun anlaşılması için yeterlidir. Kabın içine 20g sodyum bikarbonat almalısınız, toz biçiminde kırmızı gıda boyasından 0,04inch x 2 mikrokepçe kadar eklemelisiniz. Deneyi başlatmak için üzerine 100ml beyaz sirke veya 100ml suda çözülmüş 20g sitrik asit ilave edebilirsiniz. Bu deneyde köpürme işlemini şiddetlendirmek için sıvıyı 40ºC sıcaklığa ısıtabilirsiniz (40ºC’u geçmeyiniz asetik asit kolay buharlaşır).

*Dikkat! En az lisans seviyesinde laboratuvar eğitimi almamış yetişkin dahil herhangi bir kişi ilk iki yöntemi uygulayamaz.

Yazdırılabilir STL dosyasını indirmek için tıklayınız.